چگونه میتوان حقوق آحاد یک ملت را نقض کرد و درعین حال از حقوق بشر دم زد؟
يكي از اهداف بنيادين تشكيل سازمان ملل، تحقق حقوق بشر در تمام ابعاد و زمينهها است؛ حال آن كه با اعمال برخی تحريمها، اين پاية اساسي و بنيادين حقوق انساني، بهطور آشكار توسط عمدهترین سازمان جامعة جهاني نقض میشود. بحث تحریمها علیه شهروندان ایرانی، نمونهای آشکار از نقض حقوق بشر است و اعلامیه جهانی حقوق بشر، بند دوم مادة اول منشور ملل متحد و مقررات سازمان بهداشت جهانی نیز اصل تحریمها را به این صورت در تضاد با اصل انصاف و مقررات حقوق بشر قلمداد میکنند. از سوی دیگر، فشار تحریمها بر جامعه، اقتصاد و مردم ایران که حتی رسانههای خارجی بر صحت آن و آسیب مستقیم مردم کشورمان از این روند اشاره دارند و این که هزاران بیمار سرطانی، کودک و زن، قربانی تحریمها علیه ایران میشوند و حتی داروهای مایحتاج این افراد و وزارت بهداشت را نیز در زمرة نام و لیست کالاهای تحریمی برشمردهاند و کشورهای غربی به همراهی آمریکا و با سوءاستفاده و پشتیبانی و تفسیر از قطعنامههای شورای امنیت دست به چنین اقدامی زدهاند، جملگی ناقض قواعد آمره و تعهدات عامالشمول بینالمللی هستند.
بر اساس مقررات سازمان بهداشت جهانی و قوانین بینالمللی، اقلام دارویی را نمیتوان مورد تحریم قرار داد و تأمین آن جزء موازین حقوق بشر است اما در این باره کشورهای غربی با رفتاری غیر منصفانه، این عرصه را بر مردم تنگ کردند و حتی داروهای مورد نیاز بیماران ایرانی را تحریم و از ارسال آنها به کشورمان خودداری میکنند یا با اعمالی غیر انسانی از تحریمها برای سودهی بیشتر استفاده کرده و قیمت دارو را تا چند برابر افزایش میدهند. سؤال جدی فعالان بخش خصوصی در این حوزه نیز به همین موضوع باز میگردد که چگونه میتوان حقوق یک ملت را نقض کرد و درعین حال از حقوق بشر دم زد؟
چندی پیش دبیرکل سازمان ملل، بانکیمون، با انتشار بیانیهای از تأثیر منفی تحریمها علیه شهروندان ایرانی انتقاد کرده و آن را نمونهای از نقض حقوق بشر دانست. نستور اوسوریو، رئیس کمیته تحریمهای ایران در شورای امنیت سازمان ملل نیز نسبت به تحریم ایران بیان کرد: «در واقع تحریمهای یک جانبة برخی کشورها و نه تحریمهای ما در شورای امنیت است که به شهروندان عادی ایران صدمه میزند.» در پاسخ به آقای اوسوریو باید اذعان داشت که همین تحریمهای شورای امنیت به اقدامات یکجانبة دیگر کشورها مشروعیت و جسارت داده است تا به اقداماتی غیر انسانی علیه جامعة ایران روی آورند. در پایان متذکر میشویم، به منظور آن که تحریمها مؤثر واقع شوند باید بر اساس معیارهای اخلاقی، مشروع و معتبر مبتنی باشند و خود منجر به نقض حقوق ارزشمند بشر نشوند.